Ik zal er zijn

JWHW

Exodus 3:14,15 - Toen antwoordde God hem: 'Ik ben die er zijn zal. Zeg daarom tegen de Israëlieten: "IK ZAL ER ZIJN heeft mij naar u toe gestuurd."' Ook zei hij tegen Mozes: 'Zeg tegen hen: "De HEER heeft mij gestuurd, de God van uw voorouders, de God van Abraham, de God van Isaak en de God van Jakob. En hij heeft gezegd: 'Zo wil ik voor altijd heten, met die naam wil ik worden aangeroepen door alle komende generaties.'"

Hoe heet God? In de Bijbel wordt God met allerlei namen en titels aangesproken. Ooit verscheen er een boek met de titel ‘God heeft wel honderd namen.’ Veel namen en titels zijn niet exclusief voor God. Namen als Almachtige, Heilige, Eeuwige, worden ook door andere afgoden opgeëist. Dat geldt eveneens voor heel veel namen die omschrijvingen zijn van het werk van God: Schepper, Bewaarder, Herder. Ook zijn er namen die Zijn karakter omschrijven, zoals Barmhartige, Genadige, Getrouwe.

God heeft maar één eigennaam. Een naam, waarvan God tegen Mozes zei: ‘Dit is Mijn Naam voor eeuwig en zo wil Ik aangeroepen worden door alle komende generaties.’ Met die Naam maakte Hij Zich bekend aan Israël in de slavernij van Egypte.

JWHW We weten eigenlijk niet eens precies hoe we die naam moeten uitspreken. Vrome Joden zullen dat overigens ook nooit doen. Daar is die naam te heilig voor. Komen ze die naam tegen tijdens het lezen van de Bijbel, dan zeggen ze: De Naam. Ook al staat dat er niet.

JWHW De tien geboden beginnen altijd met de tekst: ‘Ik ben de HERE, uw God, die u uit Egypte heeft bevrijd.’ Dat zou een vrome Jood ook nooit zeggen. Hij zal de naam van God niet gebruiken, maar ook niet met een lidwoord. Dus nooit over ‘dé Jahweh’ (de HERE) spreken, want ‘Jahweh’ is de naam van de enige ware God. Er is geen andere Jahweh. JWHW Jahwe is een intieme naam. De meeste Nederlanders kennen de koningin niet anders dan ‘hare majesteit’. Alleen haar familieleden en goede vrienden mogen haar Beatrix noemen. Precies zo mag Gods volk Hem bij die naam noemen: Jahweh.

We hebben vaak geprobeerd die naam te vertalen. ‘HEERE’ is een oude Nederlandse vertaling. Het zou betekenen: ‘IK BEN DIE IK BEN.’ Een nieuwe vertaling zegt: ‘IK ZAL ER ZIJN.’ Maar het blijven vertalingen. Namen kun je eigenlijk niet vertalen. Namen van mensen zijn een begrip. De naam van God al helemaal. Jahweh is de God die in liefde omziet naar de mens, in het bijzonder naar zijn uitverkoren volk Israël, om hun de weg ten leven te wijzen. Jahweh is de God die trouw is tot in eeuwigheid. Jahweh is de God die een eeuwig verbond sloot met Zijn volk.

Opmerking: Jammer dat deze naam in de Nederlandse Bijbelvertalingen zo verschillend vertaald wordt: HEERE (SV), HERE (NBG), HEER (NBV).